News

Trong bối cảnh hãng vận tải biển lớn nhất thế giới như Hanjin (Hàn Quốc) đã bị phá sản, các doanh nghiệp vận tải biển Việt Nam quy mô nhỏ, vận chuyển hàng hóa đường ngắn đang rơi vào vòng xoáy khó khăn chồng chất. 

Cước 1 tấn hàng bằng 2 bát phở

Trong lúc hàng hóa khan hiếm, doanh nghiệp vận tải biển Việt Nam không cạnh tranh được với các hãng tàu lớn trên thế giới, ông Trịnh Quốc Đạt, Chủ tịch Hiệp hội vận tải Diêm Điền – Thái Bình càng bức xúc về việc tàu lưu thông trên luồng tuyến bị cơ quan chức năng kiểm tra quá nhiều. “Chúng tôi có những con tàu phải nằm bờ 25 ngày mới có một chuyến hàng. Trong khi đó, giá cước vận tải biển quá rẻ, chở hàng từ TP. HCM ra đến Hà Nội chỉ 70.000 đồng/tấn, bằng 2 bát phở”, đại diện Hiệp hội vận tải Diêm Điền bày tỏ.

Cũng theo ông Trịnh Quốc Đạt, mức thuế VAT 10% khiến doanh nghiệp vận tải biển gặp rất nhiều khó khăn, tới mức “không thể sống được”. Do đó, Hiệp hội này kiến nghị Bộ GTVT đề xuất Chính phủ giảm thuế VAT cho các doanh nghiệp vận tải biển về mức 5% như trước đây. “Có doanh nghiệp vay đóng tàu 3.000 CV vào năm 2009-2010, tàu trị giá 20 tỷ đồng, doanh nghiệp vay 15 tỷ đồng. Đến nay, họ đã trả cả gốc, cả lãi là 16 tỷ đồng, nhưng vẫn còn nợ ngân hàng đến 25 tỷ đồng. Lãi suất quá lớn, chủ tàu luôn trong tình trạng lo lắng bị thu tàu”, Hiệp hội vận tải Diêm Điền thông tin.

Ông Nguyễn Ngọc Thạch, Tổng Giám đốc Công ty CP vận tải biển Vinafco bổ sung, vài năm trở lại đây, năm nào doanh nghiệp cũng rơi vào cảnh lỗ. Năm 2016, các doanh nghiệp vận tải biển tiếp tục gặp khó khăn do giá cước vận chuyển  sụt giảm mạnh. “Giờ mà tăng phí thì các doanh nghiệp vận tải biển chỉ có con đường phá sản”. Đại diện Tổng Công ty Hàng hải Việt Nam Vinalines cũng nhìn nhận, thị trường vận tải biển sụt giảm nghiêm trọng, chưa bao giờ đà suy thoái kéo dài đến như vậy. 

Năm 2007 là đỉnh cao của thị trường vận tải biển, năm 2008 thị trường vận tải biển bắt đầu suy giảm. Theo quy luật thì chu kỳ thường kéo dài 6 năm sẽ bắt đầu hưng thịnh trở lại và mỗi lần thị trường xuống đáy cũng chỉ ở mức 2.000 điểm. Tuy nhiên, đợt suy thoái này kéo dài đã gần chục năm nhưng chưa có dấu hiệu hưng thịnh trở lại. Đáng nói, thị trường xuống mức 600 điểm, thấp chưa từng thấy. Nhiều hãng vận tải biển lớn trên thế giới cũng rơi vào cảnh thua lỗ. 

Doanh nghiệp nội tự “dìm” nhau

Tuy vậy, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công cho rằng, giá vận chuyển vận tải biển sụt giảm mạnh và có sự chênh lệch lớn là do sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp. “Các doanh nghiệp tự “dìm” nhau xuống, hạ giá cước để tranh giành khách hàng. Các doanh nghiệp trong nước như vậy thì chỉ có lợi cho các doanh nghiệp nước ngoài. Bộ GTVT chỉ là cơ quan quản lý Nhà nước, không thể can thiệp vào giá cước, bởi đây là yếu tố thị trường, có tính chất quốc tế. Nếu các doanh nghiệp trong nước còn “dìm” nhau, tiếp tục hạ giá cước vận tải biển thì sẽ kéo nhau chết chìm”, ông Nguyễn Văn Công cảnh báo. 

Không chỉ doanh nghiệp vận tải biển khó khăn mà các cảng biển cũng gặp khó vì ít hàng hóa cập cảng. Thứ trưởng Bộ GTVT thông tin, nhiều cảng biển than thở không có hàng và muốn hạ phí cảng để kéo khách. Tuy vậy, lãnh đạo Bộ GTVT cũng khẳng định, trong thời điểm khó khăn này, các loại phí và lệ phí vận tải biển sẽ không tăng. “Chúng tôi sẽ cân nhắc và phân chia làm sao để việc áp dụng phí và lệ phí ít ảnh hưởng đến các doanh nghiệp nhất trong bối cảnh khó khăn chung như thế này”, ông Nguyễn Văn Công cho hay.

Ngoài ra, Bộ GTVT sẽ kiến nghị Bộ Tài chính tháo gỡ một số vấn đề về phí cảng biển; về thủ tục hải quan… cho các doanh nghiệp. Với những kiến nghị về giảm thuế VAT cho doanh nghiệp vận tải biển xuống 5% hay hỗ trợ lãi suất đóng tàu… Bộ GTVT sẽ kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành liên quan có chính sách, giải pháp phù hợp để tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp.