Tình trạng chi phí xếp dỡ container tại các cảng
1
Th4
Do đặc thù của nền kinh tế nhỏ lẻ, thiếu năng lực xử lý sự cố hoặc e ngại kiện tụng Quốc tế nên hàng hóa XNK của VN chủ yếu vẫn mua bán theo điều khoản FOB cho xuất khẩu và CNF cho nhập khẩu. Như vậy vô hình chung, đưa toàn bộ quyền lựa chọn vận tải biển cho đối tác nước ngoài.
Từ khủng hoảng kinh tế toàn cầu những năm 2008/2009, ngành vận tải biển đi vào suy thoái kéo dài mà đáy là khoảng 2015/2016 với nhiều vụ sụp đổ, sáp nhập của những Hãng tàu lớn. Hệ lụy là phát sinh thêm rất nhiều những chi phí, phụ phí đè lên đầu của DN XNK mà bản chất là sự “tận thu” của các Hãng tàu bù đắp cho cạnh tranh giá cước biển (cước tàu chào rẻ cho DN nước ngoài để giành hàng, và tận thu thêm từ DN trong nước)
Mấy năm gần đây, lại phát sinh tình trạng chi phí xếp dỡ hàng container tại các bãi (có hợp đồng với Hãng tàu) phát sinh tăng một cách phi lý, rồi cả phí vệ sinh vỏ phí sửa chữa (hao mòn)… mà nghe nói do bãi phải trích lại % khá nhiều cho Hãng tàu. Hôm nay, ngồi rà soát lại đơn giá hàng container mới thấy quá phi lý
+ Xếp dỡ 1 container từ tàu lên xe, chạy vào bãi, bốc từ xe hạ xuống bãi (hoặc ngược lại) có giá tối đa 427.000đ/cont20f hàng và 627.000đ/cont40f hàng; vỏ rỗng khoảng 1 nửa
+ Xếp dỡ 1 container từ bãi lên xe (chỉ 1 tác nghiệp) có giá gần gấp 4 lần từ tàu (3 tác nghiệp) với mức cao nhất 900.000đ/20f và 1.350.000đ/40f; hàng – vỏ gần như nhau, thậm chí có bãi tính cont vỏ đắt hơn cont hàng
Được biết, đơn giá xếp dỡ hàng container từ tàu bị cơ quan quản lý áp đặt mức trần cho đơn giá xếp dỡ; còn các bãi ngoài thì “thỏa thuận dân sự tự do”
Các bãi gây nhiều bức xúc vì thường xuyên ách tắc và lái xe tố vòi tiền… như Phương Đông Chân Thật/ GFortune có giá xếp dỡ cao nhất thì lại nhiều hàng vì Hãng tàu vẫn chỉ định hàng, vỏ về bất chấp kiến nghị khiếu nại từ Hiệp hội vận tải, thậm chí đình công ko nhận vận chuyển hàng từ bãi đó… chắc có lẽ % lại quả còn cao hơn các bãi khác.
Với ngành vận tải bộ, các chi phí xếp dỡ chỉ là chi trả hộ chủ hàng (đắt hay rẻ phải là chuyện của chủ hàng làm việc với đối tác XNK nước ngoài để lựa chọn Hãng tàu phù hợp); nhưng khi đơn giá xếp dỡ được nâng cao quá thì nảy sinh cạnh tranh thiếu lành mạnh cho ngành vận tải bộ.
Trung Thành mới được thông tin một số Cảng lớn (ko tiện nêu tên) gần đây thường xuyên tiếp cận khách hàng (thông tin rõ thể hiện rõ ràng trên bill, hóa đơn) để chào cước làm vận tải bộ với đơn giá rẻ do “trích 50% cước xếp dỡ bù cho cước vận tải”; cứ thử hình dung 50% của cước nâng hàng + hạ vỏ tầm 2 – 3tr/cont trừ vào cước đường bộ thì AE vận tải container “ko phải của Cảng” nên xác định sớm là nghỉ làm thôi, sớm muộn cũng của Cảng tất. Bản thân Trung Thành đã dừng chạy hàng container từ 2017 vì đơn giá cước cont quá thấp do 1 bộ phận chạy “kẹp đôi” hoặc “kết hợp” phá giá toàn bộ thị trường.
Với những cách làm “khôn lỏi” như vậy, ngành logistics của VN mà phát triển được mới là chuyện lạ; nhưng người ta lại tốn rất nhiều chi phí và thời gian cho những hội thảo vô bổ “nâng tầm logistics Việt.
P/s: năm nay sản lượng hàng hóa XNK còn được dự đoán giảm hơn nửa thì cuộc chiến giá cước vận tải càng thêm khốc liệt; và cạnh tranh các Cảng, Bãi cũng u ám lắm.
Mr Lê Thành Long – Giám đốc công ty TNHH TMVT Trung Thành